Gospodarstwo opiekuńcze – co trzeba wiedzieć?
Gospodarstwo opiekuńcze to połączenie prac rolnych ze wsparciem osób wykluczonych. Jak w praktyce wyglądają takie rozwiązania i kto może je realizować?
Pojęcie gospodarstwa opiekuńczego to jedna z form prowadzenie tak zwanego rolnictwa społecznego, którego zadaniem jest równoległe realizowanie produkcji rolnej z prowadzeniem działań o charakterze terapeutycznym, opiekuńczym i integracyjnym. Ponieważ jest to zadanie wiążące się z dużą odpowiedzialnością za inne osoby, istnieją szczegółowe przepisy regulujące to jak powinno wyglądać i funkcjonować takie miejsce.
Korzystając z ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz.U. z 2021r. poz. 2268) możemy określić, że gospodarstwo opiekuńcze może być:
- dziennym domem pobytu
- rodzinnym domem pomocy
- placówką całodobowej opieki prowadzonej w ramach działalności gospodarczej
W ramach takiej instytucji można świadczyć usługi dla osób dotkniętych różnymi formami wykluczenia społecznego – w tym ze względu na wiek, poziom sprawności, uzależnienia czy osób wymagających reintegracji społecznej, np. po opuszczeniu zakładu karnego czy długotrwałym pozostawaniu bez pracy a także dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Co ważne, w działaniach muszą też brać udział rolniczki/rolnicy lub ich domownicy.
Gospodarstwo opiekuńcze może prowadzone przez rolniczki/ków w formie działalności gospodarczej lub jako podmiot ekonomii społecznej - stowarzyszenie, fundacja, lub spółdzielnia socjalna. Decydując się na prowadzenie gospodarstwa opiekuńczego należy pamiętać że oprócz opieki i pomocy udzielanej w ramach pracy w gospodarstwie rolnym, miejsce takie musi także spełnić wszystkie wymagania przewidziane dla każdej z wyżej wymienionych form opieki. Każda z nich wiąże się z innym zakresem opieki i wymogami dotyczącymi budynku, które opiszemy w kolejnych częściach.
Każdy z tych domów może być prowadzony samodzielnie przez rolnika - z zachowaniem wymogów wynikających z powołanych wyżej przepisów. Nie jest konieczne aby rolnicy łączyli się w grupy – mogą to robić tworząc fundacje, stowarzyszenia lub spółdzielnie socjalne jeśli uznają że w ten sposób będzie im łatwiej prowadzić taką działalność.
Podmioty prowadzące wszystkie te rodzaje domów mogą ubiegać się o dotacje na udzielanie tej formy pomocy na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej od Państwa lub samorządów. W każdym województwie działają wojewódzkiego ośrodka wsparcia ekonomii społecznej, które przyznają środki na prowadzenie gospodarstw opiekuńczych. Szczegóły dotyczące finansowania omawiamy w kolejnych częściach tej serii.
Jeśli nie znajdziecie odpowiedzi na Wasze pytania, pamiętajcie, że możecie skorzystać z pomocy prawnej. Wystarczy napisać maila na: